AVRUPA ANAYASASI TASLAK METNİ
H@berci - 23. Ekim 2003
BÖLÜM I: Birliğin tanımı ve amaçları
Madde 1: Birliğin kuruluşu
1. Bu Anayasa Avrupa Devletleri ve halklarının ortak bir gelecek kurma iradesini yansıtan, Üye Ülkelerin politikalarının eşgüdümünün sağlanacağı ve belli ortak yetkilerin federal bir temelde yönetileceği bir Birlik kurar.
2. Birlik Üye Ülkelerin ulusal kimliklerine saygı duyar.
3. Birlik, halkları aynı değerleri paylaşan, bu değerlere saygı duyan ve bu değerleri birlikte destekleme yükümlülüğüne giren bütün Avrupa Ülkelerine açıktır.
Madde 2: Birliğin değerleri
Birlik, Üye Ülkelerin ortak değerleri olan insanlık onuruna ve insan haklarına saygı, özgürlük, demokrasi, hukuk düzeni üstüne kurulmuştur. Birliğin amacı hoşgörü, adalet ve dayanışma yoluyla barış içinde bir toplum yaratmaktır.
Madde 3: Birliğin hedefleri
1. Birliğin amacı barışa, Birliğin değerlerine ve halklarının iyiliğine katkı yapmaktır.
2. Birlik tam istihdam, yüksek rekabet ve gelişmiş hayat şartları yaratmak amacıyla, serbest Tek Pazar ile ekonomik ve parasal birliği içeren, dengeli ekonomik büyüme ve sosyal adalet temelinde sürdürülebilir kalkınmaya sahip bir Avrupa için çalışır. Birlik ekonomik ve sosyal uyumu, kadın erkek eşitliğini, çevresel ve sosyal korumayı destekler. Birlik uzay araştırmaları da dahil olmak üzere bilimsel ve teknolojik ilerlemeyi geliştirir. Kuşaklar ve devletlerarası dayanışmayı ve herkes için eşit olanaklar yaratılmasını teşvik eder.
3. Birlik, içinde ortak değerlerin geliştirildiği ve kültürel çeşitliliğin zenginliğine saygı gösterilen bir özgürlük, güvenlik ve adalet alanı meydana getirir.
4. Birlik, Avrupa'nın bağımsızlığını ve çıkarlarını savunurken, Birliğin değerlerinin bütün dünyada ilerletilmesi için çalışır. Birlik, yeryüzünün sürdürülebilir kalkınmasına, dayanışma ve halklar arasında karşılıklı saygının artmasına, yoksulluğun ortadan kaldırılmasına, çocuk haklarının korunmasına, uluslararası hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesine ve devletlerarası barışın korunmasına katkıda bulunur.
5. Bu hedeflerin hayata geçirilmesi, bu Anayasa tarafından Birliğe tanınmış yetkiler dahilinde uygun araçlarla sağlanır.
Madde 4: Yasal kişilik
Birlik tüzel kişiliğe sahiptir.
BÖLÜM II: Temel haklar ve Birlik vatandaşlığı
Madde 5: Temel haklar
1. Temel Haklar Şartı Anayasa'nın bir parçasıdır ve Anayasa'nın [ikinci bölümünde veya ekinde Protokol olarak] bulunur.[1]
2. Birlik, İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'ne katılabilir. Sözleşmeye katılım, Birliğin bu Anayasa ile belirlenmiş yetkilerini etkilemez.
3. İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nde garanti edildiği gibi ve Üye Ülkelerde ortak olan anayasa uygulamalarından kaynaklanan temel haklar, Birlik Hukukunun genel prensiplerini oluşturur.
6. Madde: Milliyet nedeniyle ayrımcılık yapılmaması
Anayasa'nın uygulanması alanında ve özel hükümlerine halel getirmeksizin milliyet temelinde ayrımcılık yasaktır.
7. Madde: Birlik vatandaşlığı
1. Bir Üye Ülkenin her yurttaşı Birlik vatandaşıdır. Birlik vatandaşlığı ulusal vatandaşlığa ilavedir. Onun yerini almaz. Bütün Birlik vatandaşları, kadın ve erkek, kanun önünde eşittir.
2. Birlik vatandaşları haklarını kullanır ve bu Anayasada şart koşulan yükümlülüklere tabi olurlar:
- Üye Ülkelerin topraklarında serbestçe dolaşma ve ikamet etme hakkı;
- ikamet ettikleri Üye Ülkenin vatandaşlarıyla eşit şartlarda Avrupa Parlamentosu ve belediye seçimlerine katılma ve aday olma hakkı;
- vatandaşı oldukları Üye Ülkenin temsil edilmediği üçüncü ülke topraklarında herhangi bir Üye Ülkenin büyükelçilik ve konsolosluk makamları tarafından o ülkenin vatandaşları ile eşit şartlarda korunma hakkı;
- Avrupa Parlamentosu'na dilekçe ile başvuru, Ombudsman'a başvuru, Birliğin kurum ve danışman kuruluşlarına herhangi bir Birlik lisanıyla yazı gönderme ve aynı lisanda cevap alma hakkı.
3. Bu haklar, bu Anayasa ve ona işlerlik sağlayacak hükümler tarafından belirlenen şartlar ve sınırlar çerçevesinde uygulanacaktır.
BÖLÜM III: Birliğin yetkileri
Madde 8: Temel ilkeler
1. Birlik yetkilerinin kullanımı ve sınırları yetkilendirme (conferral), yetki ikamesi (subsidiarity), oransallık (proportionality) ve sadık işbirliği (loyal cooperation) ilkeleri ile yönetilir.
2. Yetkilendirme ilkesi uyarınca Birlik, Anayasa tarafından belirlenen hedeflere ulaşmak için Anayasa ile kendisine verilen yetkiler çerçevesinde hareket eder. Anayasa tarafından Birliğin yetkilendirilmediği alanlar, Üye Ülkelerin sorumluluğundadır.
3. Yetki ikamesi ilkesi uyarınca, münhasır yetkisi olmayan alanlarda, Birlik, düşünülen faaliyetin hedeflerinin Üye Ülkeler tarafından yeterli ölçüde gerçekleştirilemeyeceği; ölçek veya önerilen faaliyetin etkileri nedeniyle, faaliyetin Birlik düzeyinde gerçekleştirilmesinin daha iyi olacağı durumlarda harekete geçer.
4. Oransallık ilkesi uyarınca, Birliğin kapsam ve biçimi, Anayasa'nın amaçlarını elde etmek için gerekli olan seviyeyi aşmayacaktır.
5. Sadık işbirliği ilkesi uyarınca, Birlik ve Üye Ülkeler, karşılıklı saygı çerçevesinde, Anayasa'dan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesinde birbirlerine yardım eder.
Madde 9: Temel ilkelerin uygulanması
1. Anayasa, ve Anayasa'da belirtilen yetkileri uygulamak amacıyla Birlik kurumlarınca kabul edilen yasalar, Üye Ülkelerin hukuklarından üstündür.
2. Birliğin münhasır olmayan yetkileri kullanılırken, kurumlar, yetki ikamesi ilkesini, Anayasa'nın eki olan Protokol'de düzenlendiği şekilde uygulayacaklardır. Protokolde beyan edilen prosedür, ulusal parlamentoların, yetki ikamesi ilkesine uymalarına salahiyet verecektir.[2]
3. Birliğin yetkileri kullanılırken, kurumlar, oransallık ilkesini Protokol'de düzenlenen şekilde uygulayacaklardır.
4. Üye Ülkeler, Anayasa'dan ya da Birlik Kurumlarının faaliyetlerinden doğan yükümlülüklerini yerine getirirken, umumi ya da hususi, uygun tedbirleri alacaklardır.
5. Sadık işbirliği ilkesi uyarınca, Üye Ülkeler Birliğin görevlerini yerine getirmesini kolaylaştıracak, Anayasa'da belirlenen hedeflere erişmeyi güçleştirecek herhangi bir tedbir almaktan sakınacaklardır. Birliğin Üye Ülkelere karşı fiili hareketi, sadakat temelinde olacaktır.
6. Birlik, Üye Ülkelerin, temel yapılarında içsel ve devletin işleyişinde asli olan, ulusal kimliklerine, özellikle siyasal ve anayasal yapılarına, yerel, bölgesel ve ulusal düzeydeki kamu yönetimi teşkilatı da dahil olmak üzere, saygı gösterecektir.
Madde 10: Yetki sınıfları
1. Anayasa'nın Birliğe belirli bir alanda münhasır yetki vermesi halinde, sadece Birlik kanun yapma ve hukuken bağlayıcı karar alma gücüne sahiptir, Üye Ülkeler Birlik tarafından yetki verildiği takdirde bu hakkı kullanırlar.
2. Anayasa'nın Birliğe belirli bir alanda, Üye Ülkelerle paylaşacağı bir yetki vermesi halinde, Birlik ve Üye Ülkeler kanun yapma ve hukuken bağlayıcı kararlar alma gücüne sahiptir. Üye Ülkelerin yetkilerini kullanabilmeleri, Birliğin o alandaki yetkisini kullanmamasına bağlıdır.
3. Birlik Üye Ülkelerin iktisadi politikalarının eşgüdümünü sağlama yetkisine sahiptir.
4. Birlik, ortak dış ve güvenlik politikasını, ortak savunma politikasının genişleyen çerçevesi dahil olmak üzere, tanımlama ve gerçekleştirme yetkisine sahiptir.
5. Belli alanlarda ve Anayasa'da belirlenen koşullara bağlı olarak, Birlik, Üye Ülkelerin faaliyetlerinin eşgüdümünü sağlama, tamamlama ve destekleme yetkisine, Üye Ülkelerin yetkilerini ilga etmemek koşuluyla, sahiptir.
6. Birlik, Anayasa'nın İkinci Bölümü'nde belirlenen politikaları uygulamak için yetkilerini, her alanda beyan edilen hükümlere uygun olarak, kullanma hakkına sahiptir.
Madde 11: Münhasır yetkiler
1. Birlik, iç pazarda ve takiben belirtilen alanlarda, kişilerin, malların, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımını temin ve rekabet kurallarını tesis etme münhasır yetkisine sahiptir:
· Gümrük birliği,
· Ortak ticaret politikası,
· Euro'ya geçen Üye Ülkelerin parasal politikaları,
· Ortak Balıkçılık Politikası altında, denizlerdeki biyolojik kaynakların korunması.
2. Bir uluslararası anlaşmanın imzalanması Birliğin yasalarında öngörülüyorsa, uluslararası anlaşma Birliğin içerideki yetkilerini gerçekleştirmesi için gerekliyse veya Birliğin iç hukukunu etkiliyorsa Birlik söz konusu uluslararası anlaşmanın imzalanması için münhasır yetkiye sahiptir.
Madde 12: Paylaşılmış yetkiler
1. Birlik, Anayasa'nın kendisine yetki verdiği ve Anayasa'nın 11. ve 15. Maddelerinde atıfta bulunulanlarla ilgili olmayan alanlarda Üye Ülkeler ile yetkiyi paylaşır.
2. Paylaşılmış yetkilerin kapsamı Bölüm İki'deki hükümler tarafından belirlenir.
3. Birliğin paylaşılmış yetki alanında yetkisini kullanmadığı veya kullanmaya son verdiği durumlarda, Üye Ülkeler yetkilerini kullanabilirler.
4. Paylaşılmış yetkiler aşağıdaki başlıca alanlara uygulanır:
§ İç Pazar
§ Özgürlük, güvenlik ve adalet alanı
§ Tarım ve balıkçılık
§ Ulaşım
§ Trans-Avrupa ağları
§ Enerji
§ Sosyal politika
§ Ekonomik ve sosyal uyum
§ Kamu sağlığı
§ Tüketicinin korunması
5. Birlik, araştırma, teknolojik ilerleme ve uzay alanlarında icraatları yerine getirme, özellikle de programları uygulama yetkisine sahiptir; ancak, bu yetkinin kullanılması, Üye Ülkelerin kendi yetkilerini kullanmasına engel teşkil edemez.
6. Kalkınma işbirliği ve insani yardım alanlarında Birlik harekete geçme ve ortak bir politika yürütme yetkisine sahiptir; ancak, bu yetkinin kullanılması, Üye Ülkelerin kendi yetkilerini kullanmasına engel teşkil edemez.
Madde 13: Ekonomi politikalarının eşgüdümü
1. Birlik Üye Ülkelerin ekonomi politikaları arasında özellikle geniş kapsamlı yönlendirici ilkeler ortaya koyarak eşgüdüm sağlar.
2. Üye Ülkeler ekonomi politikalarını, Birliğin hedeflerinin gerçekleştirilmesine katkıda bulunacak şekilde ortak çıkarları hesaba katarak, yürütür.
3. Euro'yu kabul eden Üye Ülkelere özel hükümler uygulanır.
Madde 14: Ortak dış ve güvenlik politikası
1. Üye Ülkeler bağlılık ve karşılıklı dayanışma ruhu içinde aktif ve şartsız olarak Birliğin ortak dış ve güvenlik politikasını destekler. Üye Ülkeler Birliğin çıkarlarına aykırı veya etkililiğini tehlikeye düşürmesi muhtemel eylemlerden kaçınır.
Madde 15: Yardımcı eylem alanları
1. Birlik, eşgüdüm sağlayan, tamamlayıcı ve yardımcı önlemler alabilir. Bu yetkinin kapsamı Bölüm İki'deki hükümler tarafından belirlenmektedir.
2. Yardımcı eylem alanları:
- istihdam
- sanayi
- eğitim, mesleki eğitim ve gençlik
- kültür
- spor
- felaketlere karşı önlemler
3. Üye Ülkeler Birlik içinde ulusal istihdam politikalarının eşgüdümünü sağlayacaktır.
4. İkinci bölümdeki alanlara özgü hükümler temelinde Birliğin aldığı yasal bağlayıcılığı olan kararlar, Üye Ülkelerin yasalarının veya düzenlemelerinin uyumlaştırmasını içeremez.
Madde 16: Esneklik hükmü
1. Bu Anayasa tarafından belirlenen amaçlardan bir tanesini gerçekleştirmek için ikinci bölümde açıklanan politikalar çerçevesinde Birlik eylemi gerekli olduğu takdirde, Konsey, Komisyon'un önerisi üzerine oybirliği ile ve Avrupa Parlamentosu'nun onayının sağlanmasının ardından uygun tedbirleri alır.
2. Komisyon Madde 9'da belirtilen yetki ikamesi ilkesinin izlenmesi sürecini kullanarak, Üye Ülkelerin ulusal parlamentolarının dikkatini söz konusu maddeyi temel alan önerilere çeker.
3. Bu madde temelinde kabul edilen hükümler, Anayasa'nın uyumlaştırmanın dışında tuttuğu alanlarda Üye Ülkelerin yasalarının ve düzenlemelerinin uyumlaştırmasını içermez.
BÖLÜM IV: KURUMLAR
(İlgili çalışma grupları taslak metinleri henüz tamamlamamışlardır)
BÖLÜM V: BİRLİK YETKİSİNİN KULLANILMASI
Madde 24: Birliğin yasal düzenlemeleri
1. Birlik, Anayasada kendisine verilen yetkileri kullanırken, Bölüm İki'deki hükümlere uygun şekilde, yasal araç olarak Avrupa yasaları, Avrupa çerçeve yasaları, Avrupa tüzükleri, Avrupa kararları, tavsiyeler ve görüşleri kullanacaktır.
Avrupa yasası, genel uygulamaya sahip, bütünüyle bağlayıcı ve üye devletlere doğrudan uygulanabilir bir yasama tasarrufu olacaktır.
Avrupa çerçeve yasası, kapsadığı üye devletler için elde edilecek sonuçlar açısından bağlayıcı bir yasama tasarrufu olacaktır; ancak, ulusal yetkilileri o sonuca ulaşmak için şekil ve araçlar arasından seçim yapmakta tamamen özgür bırakacaktır.
Avrupa tüzüğü, yasal düzenlemelerin ve Anayasanın bazı özel maddelerinin uygulanması için genel uygulanır bir yasama dışı tasarruf olacaktır. Tümüyle bağlayıcı ve üye devletlere doğrudan uygulanabilir olacaktır.
- Avrupa kararı tümüyle bağlayıcı özelliğe sahip bir yasama dışı tasarruf olacaktır. Kapsadığı kişileri özel olarak belirten karar, sadece söz konusu kişiler için bağlayıcı olacaktır.
Kurumlar tarafından kabul edilen tavsiye ve görüşler bağlayıcı güce sahip olmayacaktır.
2. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, yasama tasarruflarına ilişkin önerileri değerlendirirken, Anayasada öngörülmemiş olanları kabul etmekten kaçınacaklardır.
Madde 25: Yasama tasarrufları[3]
1. Avrupa yasaları ve Avrupa çerçeve yasaları Madde 10'da (Anayasa'nın İkinci Bölümü) atıfta bulunulan yasama usulüne uygun olarak ve Komisyon tavsiyelerine dayanarak Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafından birlikte kabul edilecektir. İki kurum metin üzerinde bir karara varamazlarsa, söz konusu metin kabul edilmeyecektir.
Z Maddesinde (eski 3. sütun) atıfta bulunulan durumlarda özel hükümler uygulanacaktır.
2. Anayasa'da belirtilen özel hallerde, Avrupa yasası ve Avrupa çerçeve yasası Konsey tarafından çıkarılacaktır.
3. Avrupa Parlamentosu ve Konsey, bir Avrupa yasası veya bir Avrupa çerçeve yasasının kabulüne ilişkin olarak herhangi bir usul çerçevesinde karar alırken, kamuya açık toplanacaktır.
Madde 26: Yasama-dışı tasarruflar
Madde 27 ve 28'de atıfta bulunulan ve Anayasa'da özellikle belirtilen hallerde, Konsey, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankası, Avrupa tüzüklerini veya Avrupa kararlarını kabul edecektir.
Madde 27: Yetki Veren Tüzükler
1. Avrupa yasası ve Avrupa çerçeve yasası, yasa veya çerçeve yasanın bazı asli olmayan öğelerine eklemeler yapmak veya değiştirmek için, yetki veren tüzükleri yasalaştırma hakkını Komisyon'a verebilecektir.
Yetki vermenin amaçları, içeriği, kapsadığı alanı ve süresi, yasa ve çerçeve yasada açıkça belirtilecektir. Yetki verme, herhangi bir alanın asli öğelerini kapsamayacaktır. Bu öğeler, yasa ve çerçeve yasa için saklı tutulacaktır.
2. Yetki vermenin uygulanma şartları, yasa veya çerçeve yasada açıkça belirtilecek, ve aşağıdaki ihtimallerden biri veya daha fazlasını barındıracaktır:
· Avrupa Parlamentosu ve Konsey yetkiyi geri alabilecektir;
· Yetkilendirme tüzüğü, Avrupa Parlamentosu veya Konsey'in, yasa veya çerçeve yasada belirlenen süre içinde, itiraz etmemesi halinde yürürlüğe girebilecektir;
· Yetkilendirme tüzüğünün hükümleri, yasa veya çerçeve yasada belirlenen süreden sonra uygulanamayacaktır. Söz konusu süre, Komisyon önerisi, Avrupa Parlamentosu ve Konsey kararıyla uzatılabilecektir.
Bir önceki paragrafın amacına uygun olarak; Avrupa Parlamentosu üyelerinin çoğunluğuna, Konsey ise nitelikli çoğunluğa dayanarak karar alacaktır.
Madde 28: Uygulama Düzenlemeleri
1. Üye Devletler, Birlik hukukunun bağlayıcı yasalarını uygulamak için, ulusal hukuklarında gerekli tüm tedbirleri alacaklardır.
2. Birliğin bağlayıcı yasalarının uygulanmasının birörnek koşullar gerektirdiği hallerde, söz konusu yasalar, uygulama yetkisini Komisyon'a, veya belirli hallerde ve (ODGP) Maddesinde belirtilen hallerde, Konsey'e verebilecektir.
3. Birliğin uygulama düzenlemeleri, Avrupa Parlamentosu ve Komisyon tarafından yasama usulüne uygun olarak önceden belirlenecek ilke ve kurallara uygun olan, belirli kontrol mekanizmalarına bağlı olabilecektir.
4. Birliğin uygulama düzenlemeleri, Avrupa uygulama tüzükleri ve Avrupa uygulama kararları şeklinde olacaktır.
Madde 29: [Ortak Dış ve Güvenlik Politikası]
(Çalışmalar tamamlanmamıştır)
Madde 30: [Ortak Savunma Politikası]
(Çalışmalar tamamlanmamıştır)
Madde 31: [Polis ve Adli Ceza Politikası]
(Çalışmalar tamamlanmamıştır)
Madde 32: Birlik Yasalarının Ortak İlkeleri
1. Anayasa'nın belirli bir hükümde bulunmadığı hallerde, uygulanan usuller uyarınca, kurumlar, her ayrı durumda kabul edilecek yasa türünü, Madde 8'de belirtilen oransallık ilkesine uygun olarak belirleyeceklerdir.
2. Avrupa yasası, Avrupa çerçeve yasası, Avrupa tüzükleri ve Avrupa kararları, dayandıkları nedenleri belirtecek ve Anayasa tarafından gerekli görülen öneri veya görüşlere atıfta bulunacaklardır.
Madde 33: Yayımlama ve Yürürlüğe Girme
1. Yasama usulünce çıkarılan Avrupa yasaları, Avrupa çerçeve yasaları, Avrupa Parlamentosu Başkanı ve Konsey Başkanı tarafından imzalanacaktır. Avrupa Birliği yasaları ve Avrupa Birliği çerçeve yasaları, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi'nde yayımlanacak ve yasa metninde belirtilen tarihte yürürlüğe girecektir. Tarih belirtilmemişse, yasa, yayımı takip eden yirminci günde yürürlüğe girecektir.
Dipnotlar;
[1] Şartın tam metni, 2. Çalışma Grubu'nun düzeltmelerle verdiği son raporla birlikte (CONV 354/02) Konvansiyon'un kararına göre Anayasa'nın ikinci kısmına veya Protokol olarak ek halinde koyulacaktır.
[2]Protokol'ün yeni uyarlaması kısa bir zaman içinde dağıtılacaktır.
[3] Madde 29 yasama tasarruflarının Ortak Dış ve Güvenlik Politikası için kullanılamayacağını belirtecektir.
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weşana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weşandin:: 2004-04-05 (2056 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |
Ev malper, herî bash, bi Avant Browser, tê xuyakirin...
Download !!! 
