Helbestên curbe cur - 7
Dayê :
_________
Çima durim ji te dayê
Va xerîbiya dawî nayê
Bi hesreta welatê xwe
Dikim nakim sebra min nayê
Lêlê dayê lêlê dayê
Dirêj bûn þev sube nayê
Tirsim bimrim te nebînim
Va xerîbya dawî nayê
Xwedîkirim þîr mijandim
Þev û rojan te ez hecandim
Rojek çê te nedît li dunê
Herdem hêsir te rijandin
Vê xerîbiyê em xapandin
Destê me ji hev û du qetandin
Bila korbe çavê xerîbiyê
Dil û cergê me helandin
Gotin : Fevzî Kiliç
******
Kewê :
_________
Kewa mîna kebokî
Xew nakim þev û rokî
Ji bo kewê din bume
Birîna min merhem nakî
Ax lê kewê dijwarî
Jî cîgerê dinalî
Nalîna te min di helîne
Were em herin ji vî warî
Kewa mina ser sorî
Sîng zozana Çav morî
Were em bi destê hev bigrin
Em herin warê jorî
Kewê çima tu dinalî
Dilê te bi kul û jahrî
Hemu kewa helîn çêkir
Tu çima tenê mayî
Gotin : Fevzî Kiliç
******
Evîndar :
__________
Evîndarê bejna te me
Takî rîhana li çavkaniya
Meriv bîhnke jê têrnebe
Li van deþt û van baniya
Te ez helandim ez helandim
Lê bi zerînê te ez helandim
Nav þîrînê te ez helandim
Te ez helandim ez helandim
Bejna zirav ez helandim
Çavê belek ez helandim
Evîn xweþe bi xortanî
Bi serxwebun û azadî
Ew dem xweþe evîndarî
Li zozana li Kurdistanê
Sîng û berê zerînamin
Belekiya berfa çiya
Meriv bixwe jê têrnebe
Li bilindan û li van çiya
Gotin : Fevzî Kiliç
*******
Te li min çikir :
____________
Te limin çikir te limin çikir
Binêr halê min te limin çikir
Dil û cergê min heliya
Min ji te hezkir te limin çikir
Dilê min hêlîna kul û xema
Kanê sozê te ji min ra da
Hiþ û aqil ji serê min çu
Ez bum xwediyê kul û derda
Binêr porê min te sipîkir
Hêsir ji çavê minde rokir
Bi hesreta bejna zirav
Birîna min kure te derman nekir
Gotin : Fevzî Kiliç
*******
Bi te re :
____________
Ez li ser piya me bi evîna te
Canê min bi te re, xwîna min bi te re
Min rastiya xwe dît bi agahiya te
Biryaram bi te re sozêm bi te re
Aþitî azadî tim para te ye
Stêrkên asîman tim para te ye
Roniya hîv û roj tim para te ye
Þeva min bi te re roja min bi te re
Mûsayên zehmetkêþ ta Zerdeþtê Kal
Ji Eyûbî bigere ji Rustemê Zal
Hemzeyê pehlewan, dengxweþê Bîlal
Muhemed bi te re, Elî bi te re (Zerdeþt bi te re)
Nava olê mezin, her çar pirtûkan
Tu sentez î yek ji nava dîrokan
Keç û xort û kal û pîr û heya zarokan
Gelê te bi te re welat bi te re
Gotin û Muzîk: Ganî Nar
*****
Bi min nekene :
____________
Bi min nekene
Dibe ku rengê min te bide kenandin
Serekî keçel û diranên þikestî
Qermûçkên di eniyê de û destên dilerizin
Di rojekê de ciwanekî rûken bûm ez
Wisa bûm ez, ez wisa bûm
Þervanekî serê çiyan bûm ez
Di nava geliyan, li ser giran bûm ez
Min stranên azadiyê ji bo bîranînan distra
Min yariyên xwe bi zemanan re dikir
Ez bi bazan re difiriyam
Û bi zeviyên geniman re dihejiyam
Bi avên çeman re diherikîm
Bi kaniyan re diteqiyam
Ê ku dujmin dilerizand, ew çalakvan bûm ez
Xewn û hêviyên zarokan û kenên ser lêvên wan bûm ez
Lê sal derbas bûn, roj li dû hatin
Bûme pêkenokê zemanan û li kolanan razam
Lê ji bîrneke
Min xwe xelat dabû rojê
Xelateke bê dawî
Nekene û henekê xwe neke
Ji ber ku rûyekî rasiyê me
Rastiyeke ji agir
Wisa bûm ez
Lê ev roj, straneke ji bîrbûyî me ez
Gotin : Mûsa Elo
******
Birîndar im :
____________
Ez birîndar im birîna min kûr e
Hekîm û derman li min pir dûr e
Ez birîndar im birîna min yek e
Hekîmo tu bîne dermanê lêke
Ez birîndar im birînê min du ne
Hekîmo zû bike birîn disotîne
Ez birîndar im birîna min sê ne
Nalîn û qêrîn im derman li min nîne
Ez birîndar im birîna min çar e
Dermanê birîna min li destê yar e
Ez birîndar im birîna min pênc e
Tu bi desmala yarê birînêm bipêçe
Ez birîndar im birînê min þeþ e
Yarê tu bi xêr hatî birîna min baþ e
Gotin: Ganî Nar
******
Dîlan :
________
Li gundê me dîlan e, defû zirne lê dane
Hemî rengan lêxistin roja evîndaran e
Were canê em herin rista keç û xortan e
Ax lê canê canê
Tu yî rewþa dîlanê
Ev dîlan çendî xweþ e, cana min pê rûgeþ e
Beji û mil hevre d’heje, kesê newê rûreþ e
Ax lê canê canê
Tu yî rewþa dîlanê
Gotin : Nîzar
*****
Qulingo :
_________
Wî de Qulingo çima qîrîn tê ji ezmanan
De tu çima nagerî li ser van deþt û zozanan
Ma per û baskên te þikestine
Tu jî weke min mayî di bin destên van neyaran
Wî de Qulingo ma tu êþ û jana min nizanî
Li ser hesreta dilê min axîn û waxîn kûr dinalî
Ma tu nizanî serê çend û çend salan e
Wez ketime xerîbî û dûrahiyê Qulingo
Ma te jî welatê xwe terikandî
Tu jî wek min bin desta yî Qulingo loy loy
Gotin : Ganî Nar
*****
Ey salên bûrî :
____________
Ez çi pêþkêþ bikim bo te diyarî
Ne hest û hezkirin ne evîndarî
Dîsa dilê min de kuþtin bi çavnebarî
Ez li we digerim ey rojên çûyî
Eywax dibêm bo we ey salên bûrî
Hêz di çogê min de nema, bavêjim gava
Dibêjine vê jîyan lê nizam çawa
Siba min derbasbû rojam’m çû ava
Ez li we digerim ey rojên çûyî
Eywax dibêm bo we ey salên bûrî
Gotin : Ganî Nar
*****
Sînanê Kirîv :
____________
Were lo Sînano lo.. Kirîva te me lo..
Sînan dorê çipinyê wêran biþewite lo lo lo ber avê ye lo..
Belê vê sibêkê Sînanê kirîv lê kehêle suwar bûye, kihêlê tîne lo lo lo ser avê ye lo
Ezê rabim tasa xwe li ava zelal xînim bidim destê Sînanê kirîv
Ezê bêjîm kirivo qurban, tu yê vexwe ji destê lo... min Sakîneyê lo..
Sînan qurban ez dibejim ez pîr dibim lo, dil pîr nabe lolo..
Wele koka dara çipînya þewitî lo lo kevnar nabe lo lo..
Heyran çi bikim Xwedê biþewitine mala kirivantiyê
Wele þûþa dilêmin þikestîye lo lo cebar nabe lo lo..
De wêran bimîne mala felekê, dibejin zewaca kirîva li hev nabe lo lo..
Sînan qurban dora çemê çam e lo... pûng û þurt e lo...
Belê qirþ u heft qalên di ber hatin lo... bûn lê miþt e lo lo..
Erê Sakîneya bêmamo bûye masîyek sipî ji masîyên gola Hêmo
Wele bêbavên hudêdiyan tor avêtin lo.... ji xwe re girtin lo...
Were lo Sînano lo... Kirîva te me lo...
Wele þurê Þamê lo.. li piþta te me lo ...
De tuyê xema nekþîne Sakîneya bêmamo soz û qirarê dide
Ger ez bimrim ji axa sarra ger ez bimînim lo … wez ya te me lo...
*******
Lo berde :
___________
Þevek di nîvê þevê da lo di giraniya xewê da
Destê xwe da destê min lo bin roniya heyvê da
De berde de berde
Lawo destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lawiko destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lo lawo destê min berde
Te min didî li hewzê gulan, sibê, nîvro û êvaran
Dest avête gerdenê lo, xiþîn kete guharan
De berde de berde
Lawo destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lawiko destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lo lawo destê min berde
Tucara te ji bîr nakim lo ser te re kesî nakim
Ger sed sal jî derbasbî lo, soza xwe xera nakim
De berde de berde
Lawo destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lawiko destê min berde
Evînî bi kul û derd e
Lo lawo destê min berde
******
Kevok im lê lê :
____________
Ez kevok im lê lê….
Ez kevok im way way
Kevoka þîn im qurbano
Li ser bana bin bana
Ez dixwînim way way
Ez aþiqê lê lê
Çavê þîn im way way
Ez maþûqê lê lê
Çavê þîn im way way
Kevok im lê lê....
Ez kevok im way way
Kevoka reþ im xudêyo
Li ser bana bin bana
Hûr dimeþim way way
Ez aþiqê lê lê
Çavê reþ im way way
Ez maþûqê lê lê
Çavê reþ im way way
Ez kevok im lê lê....
Ez kevok im way way
Kevoka spî me way way
Li ser bana bin bana
Xweþ danî me way way
Ez aþiqê lê lê
Jinika bî me way way
J’kerba delalê lê
Ez xwînî me way way
******
Koçerê :
_________
Eman eman koçerê
Tu bi qolana kemberê
Radimûsim kejîzerê
Piþta mala bênderê
Eman eman koçerê
Beriyê xaniyê me bi kevot
Piþta mala me bi kevot
Melkê mewtê here jor
Melkê mewtê were jor
Da biçe seyra dawetan
Xweziya min kejîyan firot
Eman eman koçerê
Eman eman koçerê
Min dît li afirê gamêþa
Te dî li afirê gamêþa
Tilya min girt û kêþa
Gava çavê min lê ket
Þiþa dilê min êþa
Eman eman koçerê
Eman eman koçerê
Tu bi qolana kemberê
Radimûsim kejîzerê
Piþta mala bênderê
Eman eman...
*******
Zalimê :
________
Min çavan vekir, tu nexuyayî
Tu li bir çavên min wendayî
Gelo xwen e, yan bera yî
Dil min, li dû te bezyayî
Dilê min gazî te dike
Tu jî zalime, li bir di re ve
Bes e zalim, bes e ciwan
Ez bûm e perîþan
Hey zalimê hey zalimê, ya ko ez nadim bi malê dinê
Ez dixwazim te vegerî, de bes e were, weeee ...r de bes e were
Hey zalimê çima çima
Ez û te neman ji hev re
Bûn aþiqê kul û derda
Bûne wek Mecnûn û Leyla
Ez ban di kim were were
Hey zalimê were were
Þev û rojên min tevî hev bûn
De bes e were
Hey zalimê hey zalimê, ya ko ez nadim bi malê dinê
Ez dixwazim te vegerî, de bes e were, weeee...r de bes e were
Gotin: Îssa Hassan
******
Ez û yarê :
__________
Ez û yarê yarê, ez û yarê yarê
Em ji hev bi dil bûn, em ji hev bi dil bûn
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Ez û yarê yarê, em ji hev bi dil bûn, ez û yarê yarê
Em ji hev bi dil bûn, ez û yarê yarê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Ezman pir þîn bû, pir di nava rojê da
Çavên min li rê bûn, li hevîya yarê da
Stêr bi hazaran bûn, di nîvê þevan da
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me govend datanî li nav kulîlka
Me dîlan dikir li ber dengê dîka
Me gulî di hûnan wek hejhejîka
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Ewr pê de hatin, þêv reþ û tarî bû
Tenê yara delal, bo min ronî bû
Kunda li ser me xwend, ezman xalî bû
Em ji hev dûrketin ez û yarê û ji Kurdistanê
Em ji hev dûrketin ez û yarê û ji Kurdistanê
Ez û yarê yarê ez û yarê yarê
Em ji hev bi dil bûn Em ji hev bi dil bûn
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Ez û yarê yarê, em ji hev bi dil bûn, ez û yarê yarê
Em ji hev bi dil bûn, ez û yarê yarê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Me yarî di kir, min û yarê li Kurdistanê
Gotin: Kamûran ji Kîkan
******
Heval :
________
Eman heval eman heval
Ji ber derdan ez bûm e pîr û kal
Di bin destê neyaran de nexweþ ketim
Bi meh û sal
Nexweþdarê meh û sal im
Ji ber jana dil dinalim
Gelî xortan wekî þêr bin
Divêvin em hemî bi kêr bin
Ma ne bes e êþa evîn
Ji ber kulan ketim nivîn
Bi salan pir nexweþ ma bûm
Lewra dil min bûye xwîn..
Gotin û Muzîk: Îssa Hassan
******
Serî rake :
__________
Serî rake û binere
Tu ji bîra min qet narê, Narê Narê
Pir tu dûrî ji çava
Tirsim bimrim bi yek carê narê, Narê Narê
Ez xortekî ciwan im
Ez xwestiya keçan im
Wek xwedana ji biska
Dakivim ser gûhara narê, Narê Narê
Serî rake û binere
Tu ji bîra min qet narê, Narê Narê
Pir tu dûrî ji çava
Tirsim bimrim bi yek carê narê, Narê Narê
Destê min girt û meþî
Em daketin nav tarê
Go ez ji destê te herm
Tu bibîne l’xesarê narê, Narê Narê
Serî rake û binere
Tu ji bîra min qet narê, Narê Narê
Pir tu dûrî ji çava
Tirsim bimrim bi yek carê narê, Narê Narê
Ez bi gûl û biybûn im
Rengê vê gûlê yarê
Ez bayekî hênik im
Lê ji kenê vê yarê yarê yarê
Serî rake û binere
Tu ji bîra min qet narê, Narê Narê
Pir tu dûrî ji çava
Tirsim bimrim bi yek carê narê, Narê Narê
Gotin û Muzîk: Gelêrî
******
Bendê :
__________
Hey bendê bendê bendê lê lê bendê
Te ji bavê te dixwazim cara çendê
Te nadê û her dimînim ez li bendê
Ezê li dûv te bibînim lê lê bendê
Ji bo te ez har û dîn im lê lê bendê
Dimirim go te nebînim lê lê bendê
Dilberê xweþ lewendê lê lê bendê
Te ji xuda bitirse lê lê bendê
Carek li min bi pirse lê lê bendê
Ji evînê bixwîn ders e lê lê bendê
Reþrîhana li gundê lê lê bendê
Tiþtek ji me maye kêm e lê lê bendê
Bi xulama wan rûdêm e lê lê bendê
Em hev bikin li gundê me lê lê bendê
Tev de herin govendê lê lê bendê
Hey bendê bendê bendê lê lê bendê
Te ji bavê te dixwazim cara çendê
Te nadê û her dimînim ez li bendê
Gotin û Muzîk: Seid Yûsif
*****
Yarê :
_______
Evîn gelek xewþ bû lê yarê
Lê evîna te li min zor bû
Derd û kulên min giran bûn
Roj, ji rojan xirabtir bûn
Yarê, yarê yar yar yar yar yar yarê
Þev û roj dinalim yarê
Tama memkê te xewþ bûn lê yarê
Xweþ bûn wek xurmeyê Bexdayê
Wek hejîrên Rûhayê
Yarê çima tu nayê
Yarê, yarê yar yar yar yar yar yarê
Þev û roj dinalim yarê
Xwedêyo xewþ Xwedêyo
Kengê herî û kengê bêyo
Tu gewra min rake ji xewêyo
Û beje ez benda wê mo
Yarê, yarê yar yar yar yar yar yarê
Þev û roj dinalim yarê...
Gotin: Îssa Hassan
*****
Keçê dînê :
____________
Keçê dînê ciwanê çavê te çav xezalê
êvar e, reþ e tarî dilê min giriya û nalî
Dilê min giriya û nalî ji bo çavên te yî tarî
Lêven sorî û delalî biskên zerî û zelalî
Ji bo biskên zer zelalî ketim rêka reþ û tarî
Rêka bê dest pêk û talî
Te dibînim li meydanê çima tu nayê malê
Dilê min ketiyê metalê heger tu ne yî li balê
Wê rawestê bi yek carê
Keçê dînê ciwanê çavê te çav xezalê
êvar e, reþ e tarî dilê min giriya û nalî
Dilê min girîya û nalî ji bo çavên te yî tarî
Gotin : Issa hassan
*****
Gulîzer :
__________
Ezê rûnþtî me li bin dara gulê serê kanî
Min dît Gulîzera min hat û jerê xwe li mil kir
Piþta xwe da min û kir e meþek bi giranî
Min ban kirê, Gulîzer, Gulîzer, Gulîzer ...
Bihara ‘emrê min tu yî Gulîzerê
Were were Gulîzerê tu bûy wek heyva biharê
Weke kulîka hinarê ez ban dikim þêrîn yarê
Were were were were were were were were were were Gulîzerê
Gulîzera min tu delal î tu delalî, tu xewþ hevalî
Binêre li min û vî halî, hêstir ji çavên min tên xwarê
Were were were were were were were were were were Gulîzerê
Gulîzera min tu xweþ xatûn
Em aþiq bûn wek Leyla û Mecnûn
Were li cem min rûn ji sibê ta êvarê
Were were were were were were were were were were Gulîzerê
Min lê nerî û axîn kiþan axîn kiþan û dilê min eþiya
Ez bûm wek dîn û serxweþa, ez ban dikim þêrîn yarê
Were were were were were were were were were were gulîzerê...
Gotin : Gelêrî
*****
Rengê çavên wê :
________________
Ji bo kê çûk dixwînin ?
Ji bo delala dilê min dixwînin
Kesr û axînan dibejên
Ji bo hiskirinin cihyanê dixwînin
Gava tu dixwînê
Hiþ bi serê min namîne
Histêr ji çava di barîne
Mirov nema li bir xwe di bîne
Xewndina van çûkan
Nalîna van dilan
Herdû dibejên ‘eynî derdan
Bawer bike min hey bira
Bixwîne çûko bixwîne
Li deryayê þîn bixwîne
Li esmanê þîn bixwîne
Bo çavên þîn bixwîne
Rengê çavên wê, bi rengê esmanê þîn
Rengê çavê wê, bi rengê esmanê þîn
Ji bîr nakim ji bîr nakim
Ji bo xatirê çavê wê bûme dîn li çolan
Ji bîr nakim ji bîr nakim
Ji bo xatirê çavê wê bûme dîn li çolan
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Ranazim ranazim
Ne bi roj û ne bi þev
Çavên min naçin ser hev
Ranazim ranazim
Ne bi roj ne bi þev
çavên min naçin ser hev
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Dixwazim dixwazim,
Dixwazim destê wê,
Bavê nade min,
Dixwazim dixwazim
Dixwazim destê wê,
Bavê nade min
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Rengê çavê wê bi rengê ezmanê þîn
Gotin : Issa Hassan
*****
Ev e ev e :
____________
Ev e ev e ev e
Ya ez wê divêm ev e
Ji bîra min naçê ne bi roj û ne bi þev e
Sed qîzî bidin min bi wan qayîl na bim
Li ber dil þêrîn ewê nadim bi teva
Gazin mi jê heye li mi na pirsî carek
Çi bi serê min werê li cem wê weke hev e
Min dil jêre raxist bi gul û beybûn e
Ketye dilê mi de û ji dil der nakeve
Ev e ev e ev e
Ya ez wê divêm ev e
Ji bîra min naçê ne bi roj û ne bi þev e
Gotin : Seid Yûsif
*****
Evîna bextewar tune ye :
_____________________
Êdî wext dereng e, ji bo hînbûna jînê
Bila dilê me biîskin, di þevreþê de
Ji bo biçuktirîn stranek, kambaxî divê
Ji bo her riçifa dil, axînek divê
Ji bo tingîneke gîtarê, îske îskek divê
Evîna bextewar tune ye
Evîn tune ye ku, ji janê nehatibe
Evîn tune ye ku, dil de birîn veneke
Evîn tune ye ku, ru neçilmisîne
Evin tune ye ku, ji girî nehatibe
û tevî te ji evîna welêt
Evîna bextewar tune ye
Lê ev evîna min û te ye
Cana min, xezala min, birîna dilê min
Ez te di dil de disitirînim, mîna çûkeke baskþikestî
Li me dinêrin û diçin, bêyî ku tiþtekî zanibin
Dubare dikin li pey min, rîsiyê minê hûnandî
Ewên ku hazir in bimrin, ji bo çavên te yên reþbelek
Evîna bextewar tune ye
Tu tiþtê mirov lê nayê, ne xwurtîya wî, ne qelsîya wî
û gava ku bi hêvî hembêza xwe vedike sîya wî ya xaçekî ye
Gava ku bi hêvî dilgeþîya xwe diqîre wê dieciqîne
Jîyana wî jê bîyanî û êþeke bênav e
Jîyana wî diþibe wan leþkerên bêçek
Ku ji bo qedere din xwe girê dane
Hiþyarbuna sibehê dê bi kêrî çîyê wan bê
Ewên ku êvarî çek ji dest tên girtin
Hêstirê xwe bigre ez bi gori û bêje
Evîna bextewar tune ye
Helbest: Louîs Aragon
Werger: Cemîl Denlî
*******
Ditirsim yar :
____________
Carna yarê
Navê mirov jî lê dibe bar
Li serî dibe bela
Navê mirov jî lê dibe bar
Hingê çûyîn divê çuyin ax
Ditirsim yar, ditirsim yar
Yar ez diherim yar
Bi xatirê te
Bi sitranan re bûm heval
Ketim nav helbestan
û digirîm jî gava tu têyî bîra min
Ditirsim yar, ditirsim yar
Yar ez diherim yar
Bi xatirê te
Bila canê
Jiyîn li min asê nebûya
Roj neçûya ava
Jiyîn li min asê nebuya
Kengê çûyîn divêm çuyîn ax
Ditirsim yar, ditirsim yar
Yar ez diherim yar
Bi xatirê te
Gotin: Îbrahîm Seydo
*******
Bajar :
________
Te got ez dê herim welatekî din zeryayeke din
Helbet ji vîya çêtir wê bê dîtin bajarekî din
Qey qeder e wî...
Dest diavêjim çi bi pêsîra min ve dizeliqe
Û tê bêjî qey meyîtekî veþarte ye dilê min
Li ev bajarê beyar, wê hê pir bimîne hiþê min
Ruyê xwe çawa diguhêrim li kuderê dinihêrim
Derdikevin pêþberî min xopanên reþ
yên jîyana min
Salên xwe malmîrat kirin
min belasebeb kambax kir
Tu ê welaten din nebînî, wekî din zeryayan
tu ê nebînî
Û dev ji te bernade ev bajar, li eynî kuçeyan
tu ê bigerî. Li eynî taxan tu ê pîr bibî
Li eynî malan tu ê por sipî bikî
Cihê tu ê herî û lê vegerî ev bajar e
Yekî din hêvî neke
Tu keþtî, tu rê nînin ji te re
Li van quncikên biçûk
li van deran tu xwe malxerab bikî
Li hemû deverên cîhanê tu ê malxerab bimînî
Helbest: Konstatînos Kawafîs
Werger: Rênas Jîyan
******
Sinem :
_________
Lê sînemê
Çav mizgînê
Fistan þînê
Bejn þêrinê
Sînêm, sînêm sînemê
Sînema min
Barê dilan
Dam ser milan
Sînem tu yî
Rewþa gulan
Sînêm, sînêm sînemê
Sînema min
Jê re vekir
Derd û kulan
Got e lawo
Nakim dilan
Sînêm, sînêm sînemê
Sînemê
Gotin : Jan Axîn
******
Kul û kulîlk :
____________
Ger ez ba bum a
Min ê porê te bialasta
Ger baran bum a
Min ê xwe li nav çavê te bixista
Îcar jî ji vê kulê nemrim
Ji bilî kulîlkan
Careke din hew hez dikim
Xezalên tî avê vedixwun
Ji golên çavên te
Çukên baskokirî
dilûsin li ser milên te
Meþka xwînê ye ev dilê te
Hevîrtirþê êvara ye kilê te
Îcar jî ji vê kulê nemrim
Ji bilî kulîlkan
Careke din hew hez dikim
Gotin: Rênas Jîyan
******
Delal :
________
Ku dil dîlber be lê xwe dîlber kî ye
Eger dîlber dil be, lê navê dil çî ye
Ez dil û dîlber tev lî hev dibînim
Nizanim ku dil kî û dîlber kî ye
Delal herdu çavê min qesrên te ne
Nav herdu çavê min çîhê pîyên te ne
Ditirsim tu bi xafil gav biavêjî
Û bi mijangên min biêþin pîyên te
Kerîm lawo çeqilmast
Kerîm lawo çeqilmast
Min meyan û nebû mast
Kuçikê mexmer alast
Bû koçerkê bi rast
Kerîm lawo çeqilmast
Ez çûme Þam û Heleb
Anin sê bizinê celeb
Yekê kor û yekê pîr
A dinê bizina tiþtîr
Bûm hemberê mala mîr
Helbest: Baba Tahirê Uryan
******
Siwaro bajo :
____________
Bajo, siwaro bajo
Ku da dibe bila bibe
Sekin min dikuje
Li her qonaxê min gulek
Li her gulê min dilek
Li her dilê min kulek
An jî mirinek divê
Bajo, siwaro bajo
Ku da dibe bila bibe
Sekin min dikuje
Wergera hestan çawa bikim
Narîncokê mehîyan ji hêsiran
Evîn ketin bextê çîtikan
De bajo siwaro þev digirîn
De heeey siwaro
Di girîyê þevan de dinalim
Di nalîne de diqêrim
Di qêrînê da dil didim
Di dildayînê de dimrim
Bajo, siwaro bajo
Ku da dibe bila bibe
Sekin min dikuje
Gotin : Jan Axîn
******
Keçikê bimeþ :
____________
Keçikê bimeþ bimeþ
Xulama wan çavê reþ
Delalê bimeþ bimeþ
Xulama wî kenê xweþ
Ramusanekê bide min
Tê bêje min sehet xweþ
Min bang kir wê xweþkokê
Þêrînê þemamokê
Fîstanê wê dirêj e
Encax digihê ser çokê
Digihê ser kambokê
Encax digihê ser çokê
Ji wê de hatîye Heleb’ ê
Heta bigihê Qamîþlokê
Gotin : Miradko
*****
Xeydoka bajêr :
_______________
Xeydoka bajêr were
Agir diþewite di çavê min de
Min jîna xwe da te dest ne da
Di hemu hêvîyê xwe da têk çum
Lê çavên te jî nînin
Di hemu þerê xwe da têk çum
Lê destê te jî nînin
Þilfî tazîme, þerpezeme
Bes ne xem e, tu vegere
Xeydoka bajêr vegere
Hêsir difetisin di çavê min de
Min jîna xwe da te dest ne da
Gotin: Jan Axîn û Îbrahîm Seydo
******
Buharê hat Buharê :
__________________
Buharê hat Buharê
Gul vebû li rûkê yarê
Wexta çavê min lêket
Aqil ji serê min çûbû derê
Buharê hat Buharê
M’gulek dî l’rûkê yarê
M’bala xwe da vê gulê
Ji dil de evîndar e
Hin pir gulêm pir hene
Gulê min wekî te ne
Buhar hat tevb’gihayê
Tev girt çol û çiyayê
Buhar hate govendê
Govend qada mêra ye
Buharê hat Buharê
M’gulek dît binya darê
Bala xwe dam wê gulê
Ji dil de evîdar e
Hin pir gulêm pir hene
Gulê min wekî te ne
Buhara me þêrîn e
Tevde gîhayê hêþîn e
Keçê dilê min xweþ ke
Giþ bi kul û brîn e
Buharê hat Buharê
M’gulek dît binya darê
Bala xwe dam wê gulê
Ji dil de evîdar e
Hin pir gulêm pir hene
Gulê min wekî te ne
Buhar çi xweþ û rind e
Tev girt bajar û gund e
Keçê te ez helandim
Carek serî limin hilde
Buharê hat Buharê
M’gulek dît binya darê
Bala xwe dam wê gulê
Ji dil de evîdar e
Hin pir gulêm pir hene
Gulê min wekî te ne
******
Kinê :
________
Navê te þêrîn e li vê dinyayê kinê kinê
Ez bi serê te kim dil nadim hildim
Yaman, yaman, yaman, yaman
Navê te li nav alemê þêrîn e
Dil nadimê hildim
Ez mecbûrim biçim bajara
Ji te re bigerime oy, oy, oy, oy kinê
Ez mecbûrim biçim bajara bigerime
Bajarê Humusê, Hemayê
Kemereke ji zêr û zîvî ji yakûta
Ji zemrûda ji malê dinyayê
Ji kina xwe re bînim yeman yeman...
Da biçî seyrana govenda, ser û bana ser seqrana
Wî kirasê melesî kitaniþta lolo biqetînim, yaman yaman yaman
Lolo xelkîno, li min û kina min bûrîn qehr û sal û zeman
Pa kinê yek dî heye
Dê bo te bêjim ji derdê te ye
Sed pezê mala bavê min hebin
Hemî pezê sor in, hemî li ber beranî
Hemî ji derdê te ye kinê
Ez mecbûrim bo te bibên
Þînka siltanî bifroþim, bi xeþîmî bi nezanî lê lê lê lê bi erzanî
Yaman, yaman, yaman, yaman
Ezê bifroþim wî pezî bi xeþîmî, bi nezanî, bi erzanî
Wele min dabî kil û kildan
Min ji kina xwe re anî
Kinê got: Qelso ji malê qelsana lo bêje
Evînîka min û te ne ser malê dinyayê, ne ser zêr û zebera
Ne jî qîmeta malê dinyayê pera ez zanime
Sed pezê mala bavê te hebî ber beranî
Te deibî ji kil û kildan
Ez bi serê te kim
Te têra çavê min yê çepî neanî yaman yaman yaman
Gelî xelkîno, serhatîno, gelî guhdarno
Gelek fêm kir û kêr nikir wele dîsana
Yahid bê lê bê kina bêfêlê kinê dibêjî
Te têra çavê min yê çepê neanî…
Çunkî muhbeta min û te re banê dinyayê
Gotin : M.Arif Cizrawî
******
Þev bûrî :
__________
Þev bûrî bî mame bi tenê
Dilo lolo dilo lo
Þev bûrî bî mame lo bi tenê
Min te dît û min go belkî bighêmê
Dîlber dît û min go belkî bighêmê
Ber wê kela lolo ez li bendemê
Þev bûrî bî ez mame lo bi tenê
Ji wê ve hatin cotek lolo
Du sêv in, du sêv in
Ji wê ve têne lo cotek du sêv in
Pêk ve rûniþtîne herdu diaxêfin
Wê te bikirin bi zêr û bi zîv in
Tu nebêje qîmetê wê bejna xo
Ew nêrgiza hêþîn bûye li Zaxo
Min hêla bî bo lawik lawika xo
Þev bûrî bî ez mame wey bi tenê
Iþqekê girtim lo lo lo dijware
Rê ve dîtî wek dîn û hindî har e
Rabe ser xwe keçê biye bihar e
Gul hêþîn bîn kirye lê lê buxar e
Þev bûrî bî ez mame lo bi tenê
Dûv ve bezîm min go belkî bighêmê
Lawikê min ev e lolo bidênê
Meke nazî lolo min bidênê
Gotin : M.Arif Cizrawî
******
Seyranê :
__________
Welê Seyranê Seyranê Seyranê
Seyrê, Seyrê, Seyrê, Seyranê...
Seyrê, Seyrê, Seyrê, Seyranê
Keçê dinya nema derdê dewranê...
Wele Seyranê keçê dînê
Sîngê Seyranê keçê dînê
Sîngê Seyrana Mele Mîsa...
Qiseta wê ev e bîst û çar seetan li seyrana bî
Li govend bî, li kêfê bî
Lewma navê wê kirin Seyranê, vêca wî qewimî
Heçî însanekê Xwedê keçek dayê, navê wê kirin Seyranê
Ji berê çend salekê, eve dinya dibûrît
Etwarin , lazim mirov hiþyar bît
Her meqamek wextê xwe heye
Û ser hatiye gotin, hewente nayê çêkirin
Malûmê tiþtê xoþ, xoþîn, yê bizanibit bêjît
Lazim miqaleta wê jî bêjît
Çukî Elo zanî, navê wî di tarîxê de nîne
Herkeskê bi anvê wî çêbiye
Wele Seyranê, Seyranê
Sîngê Seyrana Mele Misa
Rojê sê cara min go: Bi xulam û xizmetkarin
Wê gotinê wadê qewlê va seydanê
Wek xizêma li ser bêvilê Seyranê
Sîngê Seyrana Mele Misa tertir e
Ji xwîniveka ber sibê
Rontir e dîsa ji heyveka çarde
Þevî Seyranê seyranê
Çunkî min bi xulama sêbarî lêvan û dev û lêva bî
Kelam digotin bi wê lêvê
Sîngê Seyrana Mele Misa
Tertir e ji xwîneveka ber sibehî
Rotir e ji heyveka çardeþevî
Sipîtir e ji kaxezeka nivîsandinê
Kaxeza Semerqendî Seyranê
Hemî girga dikeftinê
Li beyana sibê, li buhara nîsana
Bikefta ser qedfê vî giyayî Seyranê
Wele Seyrê , ezê terka bejn û bala Seyrana Mele Misa nadim
Heya Sîpanê Xelatê bê cotyar cotê xwe berdin
Ji min û Seyrana mele Misa re bikin erd û zevî Seyranê
Wele seyrê seyranê
Keçê dinya nema bûrî
Li min û te bî dewr û dewranê
Hayê sed cara li min hayê Seyranê
Sîngê Seyrana mele Misa zertir e
Ji zêrê zer þebayê, Seyranê
Ezê terkê bejn û bala Seyrana Mele Misa nadim
Heta Sîpanê Xelatê
Biskê seyrana Mele Misa re yan bib serê çiyayê jorî
Bidim ber hewayê Seyranê
Gotin : M.Arif Cizrawî
*******
Delîlê :
__________
Je nedî li bazara
Delîlê delîlê de lê
Te nedî li bazara
Demîlê takrîhanê
Delîlê hate jorê
Delîlê delîlê de lê
Xelk rabû çûne qîzkê cem hinara
Delîlê tu bi hinarê
Heçî wê nas nekir
Ew dosta çav çara
Wê xo kes nas nekê
Dostanî fêrmara
Delîlê delîlê de lê
Delîlê delîlê de lê
Delîlê takrihanê
Qesebî li xwe kiriye
Delîlê delîlê de lê
Qeysebê wextiye
Zeriyê takrihanê
Min xo çend bêriye
Delîlê delîlê de lê
Reçmal ber kiriye
Were çend rihanê
Xelkê wê biriye
Delîlê delîlê de lê
Delîlê delîlê de lê
Destê wê girtiye
Delîlê hûr rihanê
Were can gihayê
Serde kir giriyê
Delîlê delîlê de lê
Dosta min biriye
Delîlê takrihanê
Gotin : M.Arif Cizrawî
******
Ser çavan dinêrim :
Ser çavan dinêrim gidyano
Reþ buhûne ay derdo…
Li binya çavan dinêrim
Hinarê rûkê rûne...
Ay derdo
Ber mala mezin
Ji banê jorî hatî
Xelk û dinya alemê digot
Çavxezala te bî...
Ber dîwarê xelkê melûl...
Melûl, melûl, melûl bûne...
Ay li min ay li min
Ay li min ay li min
Ay li min loma nekin
Gotin : M.Arif Cizrawî
********
Lê Gulê :
__________
Lê Gulê lê Gulê
Helawa têr kakilê
Helawa têr kakilê lê
Min xwarî ji iþq û dilê
Aman yaman yar yar Gulê
Dexîl yeman yar Gulê
Hinav sohtî bêhna Gulê
Aman neman lê lê Gulê
Helawa têr têr kakilê
Herkesê li mala kula
Bêbextê lê lê gula
Yexsîrê çendî kula
Were were nav gula
Ezê Gulê ramûsim
Keftim bextê kafira
Aman yeman yar yar Gulê
Dexîl yeman yar yar Gulê
Hinara kerr têr kakilê
Min xwarî ji iþq û dilê
Min xwarî ji iþq û dilê
Aman yaman yar yar Gulê
Dexîl yeman yar yar Gulê
Ji Cizîrê çavreþ e
Wer Cizîrê þebeþ e
Þebeþ dendik reþ e
Þebeþ e dendik reþ e
Ezê Gulê birevînim
Xwe bavêjim bextê keþe
Aman yeman yar yar Gulê
Dexîl yeman yar yar Gulê
Hinaroka têr kalilê
Ez li bextê bavê te me
Gotin : M. Arif Cizrawî
*********
Ay lê Gulê :
___________
Ay lê Gulê Gula minê
Þêrîna l’ber dilê minê
Gulê nadim malê dinê
Ez ser gulê têm kuþtinê
Gulê kesk û sor û zer e
Nîþana alê li ser e
Êdî reng sipî û gewher e
Þêrîn û peymana minê
Rengê te yê pir delalî
Bilbil li ser te dinalî
Te nebînim bi vî halî
Armanc û kedera min î
Zordar dibê ez gul nadim
Ezê zend û benda badim
Ezê lê gilh û seradim
Azad bibî b’þorþa minê
Bi xudê ez pismamê te me
Bi sûnd pesindarê te me
Ser ceng û hewarê te me
Qelenê te ji xwîna minê
Helbest: Rêncber
******
Eman dilo :
____________
Eman dilo eman dilo
Ji derdê yarê tim bi kulo
Janê eþqê avêt dilo
Dil û kezeb tev bûn kulo
Yar bû gul û ez bûm bilbilo
Eman eman eman dilo
Eman eman eman dilo
Ji derdê yarê tim bi kulo
Janê eþqê avêt dilo
Ji nav bexça meþî û bi rê ket
Por wek herîr li ber bê ket
Canê min ma û dilêm pêket
Dil wek tîr ji kevan lê ket
J’serêm çû hiþ û aqilo
Eman eman eman dilo
Eman eman eman dilo
Ji derdê yarê tim bi kulo
Janê eþqê avêt dilo
Ji nav gulan derket meþ tê
Wek horîya ji nav bihuþtê
Ji gulan hilm û bêhna xweþ tê
Ji hêsra hûnarkem bûn þilo
Eman eman eman dilo
Eman eman eman dilo
Ji derdê yarê tim bi kulo
Janê eþqê avêt dilo
Di ber min re bihurî û dimeþe
Yek li ber min kir wek þeþ e
Li pêþ min kir þeva reþ e
Bûm birîndar û nexweþ e
Dil û kezeb tev bûn kulo
Eman eman eman dilo
Eman eman eman dilo
Ji derdê yarê tim bi kulo
Janê eþqê avêt dilo
Helbest: Mihemed Elî Þakir
******
Nesrîn :
_________
Demê min tu dîtî Nesrîn
Herdu çavêt di reþ digrîn
Ewan çava di gotne min
Careka dîn tu min nabîn
Dil û canêm tev bûne xwîn
Ji hemîla min vebûn birîn
Ji ber þenga didan zêrîn
Ji ber þoxa bejin þêrîn
Te dêm têkel befr û xwîn
Tu j'gula buy gula Nesrîn
Buhar behî, Nesrîn werya,
Kevnenêrî li ser çêrya
Heyfa min têt Nesrîn girya
Rondik weryan ser wan rûya
Ew çavê reþ gelek girya
Nesrîn xwezî te bibînim,
Tu þîn bibî careka dî
Ne li vê dinê li dinek din
Ne li vî warî li warekî din
Gotin : Mihemed Þêxo
*******
Xemcivîn :
___________
Ez bûme pîrê xemcivîn
Bê hiþ û mest û jêr nivîn
Li dil vebûne sed birîn
Ji ber evîna þoxa þêrîn
Bilbil civanê gulê ye
Evîna te ez pîr kirim
Bê can û hem bê bîr kirim
Bêçar kirim, xembar kirim
Þaþ û nezan û jar kirim
Bilbil civanê gulê ye
Dilê xemgîn kir êþ û jan
Agir berda hinav û can
Hey zalimê bê bawerê
Ma kanê peymana berê
Bilbil civanê gulê ye
Helbest: Sebrî Botanî
*******
Yar Gewrê :
____________
Carekê min dit ji xwe re gewrek
Çavê wi reþ û belek
Xwe berda nav dilê min
Min jê hez kirî gelek
Ay gewrê ay gewrê ay gewrê gewra min
Hat bîra min birh û çaw
Lêv û diranê li hev
Bejn û bala teyê zirav
Porê tarî weke þev
Ay gewrê ay gewrê ay gewrê gewra min
Ez û gewrê bûn dilek
Bûne rihek bûn canek
Tu car gewrê ji bîr nakim
Ji niha û sed û salek
Ay gewrê ay gewrê ay gewrê gewra min
Nesîbê me tev rabû
Ne b’destê min û te bû
Xêrnexwaza em dûr xistin
Lê dilê min li cem te bu
Ay gewrê ay gewrê ay gewrê gewra min
Binêr li min û vî halî
Ji eþq û xema ez dihelim
Wextê çawêmin li te ket
Keser xwe ser da alî
Ay gewrê ay gewrê ay gewrê gewra min
Helbest: Kemal Þanbaz
*******
Þêrînê nû gîhayê :
________________
Þêrînê gewr û rind e
Lihevhatî û bilid e
Pêçî ji mûm û find e
Þêrînê nû gîhayê
Li ser min pir bihayî
Rabe çaxa xewê ye
Bê te xewa min nayê
Were þêrîn li ba min
Xeman nexwe seba min
Were rûnê li ba min
Þêrînê nû gîhayê
Li ser min pir bihayî
Rabe çaxa xewê ye
Bê te xewa min nayê
Dîlber çiqas delal e
Bê hogir û heval e
Her dem me dil li bal e
Þêrînê nû gîhayê
Li ser min pir bihayî
Rabe çaxa xewê ye
Bê te xewa min nayê
Helbest: Cegerxwîn
******
Ax û yeman Þikrayê :
___________________
Sebra min bê te nayê
Þêrînê nû gîhayê
Te ez xistim te ez helandim
Te ez berdame dinyayê
Te ez berdame dinyayê
Ax û yeman Þikrayê
Rê dûr e xeber nayê
Çavê min rê de maye
Ax û yeman Þikrayê
Nazik û navgiran î
Tu bi derdê dilan zanî
Agir berda vê canê
Hên jî tu nayî rayê
Hên jî tu nayî rayê
Ax û yeman Þikrayê
Rê dûr e xeber nayê
Çavê min rê de maye
Ax û yeman Þikrayê
Bûm nexweþek bê derman
J’derdê kitek ramûsan
M’nedî wek te bê îman
Tere ketim belayê
Ax û yeman Þikrayê
Ax û yeman Þikrayê
Rê dûr e xeber nayê
Çavê min rê de maye
Ax û yeman Þikrayê
******
Di xew de :
____________
Di xew de ez çûme þûn wara
Nale nalê van dîdara
Ax û ofê evan yara
Nedihat dengê van dildaran
Leyla rabû xwe di min wer kir
Go dildaro te çi li min kir
Te dil fêrî dildariyê kir
Te ez hêlam te xwe ker kir
Leylayê çi di min nehêla
Giyanê min kir têk þêla
Min go diçim wê nehêla
Gêrandim ser kavl û kêla
Go baþ e tu çawa hatî
Baþ bû kesî tu nedîtî
Xwezî bi saxiya xwe min dîtî
Gerdena min te têr mêtî
Helbest : Mihemed Þêxo
******
Ez der bûm :
____________
Ez der bûm dinyayê bi þîn û bi ser
Ez bûme xerîb geram der bi der
Felek roja min çû nehat û nema
Te ez berdayîme deþtan û çema
Helbest : Mihemed Þêxo
******
Were were :
____________
Were were li nik min rûne
Dilêm kul e bikewîne
Eger rojê ez te nebînim
Hemî dema li min girîn e
Were were reng esmerê
Wek kulîlka li pencerê
Þev û rojê di xeyalê de
Dil û hinav hatin derê
Were were çavêd belek
Wê xwedana pirça xelek
Tu bi Xwedêkî ji nik min neçe
Kulê dilêm bûne gellek
******
Min canek dît :
____________
Min canek dît li nav çiya
Ronahî da çar aliya
Rawestam bin sîka biya
Nexweþ bûm ketme nav ciya
Hiþyar kirim qêjnawê
Min xwe avêt ber piyêt wê
Ber perekî mezin ya wê
Min jî guh da gazinêt wê
Nesaxeke giran im ez
Ya bê pirs û bê derman im ez
Bê Xudan û sexbîr im ez
Ya bê bab û semyan im ez
Ferhad ez im þêrîna min
Wey te xwelî bi serserê min
Wey nazik û serbara min
Kul û gazinda neke ji min
Kaxeza ji kê re biweþînim
Perda çî þêxî bi hêjîn im
Ser kêleya çê çakî rûnim
Dermanê te ji kîre bînim
*******
Dilvîna min :
____________
Min canê dît bi çavêd zil
Min yarê dît bi dilê kul
War û hêlîn bûne kavil
Min tu hêlayî
Belê ne j’dil
Dilvîna min, dilvîna min
Ji nav baxî ez hatim çinîn
Dûr ketim ji warê þêrîn
Kilêz bit jî nabe hêlîn
Bê awaz û cejn û narîn
Dilvîna min, dilvîna min
Bigrîm bo xo ya ji bo te
Li ser xo ra sotim bo te
Sûnd bi kavl û wêranya te
Dîlber nadît evîna te
Dilvîna min, dilvîna min
Qalka zika her bihilavê
Berba çûye ber barovê
Þerme li testûrî ravê
Du car bikevî yek davê
Dilvîna min, dilvîna min
Kaniya te av jê fîrkirî
Te nedizanî ya dafkirî
Te girêdan çav û burî
Xewn bû go tu ser da birî
Dilvîna min, dilvîna min
Were guh bide vê pestê
Ezê dijîm çerxa bîstê
Ger liv livîm dibên rast e
Ger nexweþ bûm ketme xestê
Dilvîna min, dilvîna min
Helbest: Mistefa Artûþî
*******
Cana þêrîn :
____________
Ma te çend keç hilbijartin
Te bi destê xwe veþartin
Çend serhatî bi ser te hatin
Ma te bo çi qîz negirtin
Ey can canê cana þêrîn
Te du pirsyar ji min kirin
Car revend in car koçer in
Nizanim kê em jê kirîn
Þibê de ta roj diçû ava
Ta ku heft nîvekê þeva
Her ez bûm þevgerêt þeva
Ez bûm per canê van çava
Revend im ez revandim ez
Revendekî bi lez û bez
Yê bê reþmal û koz û pez
Ji dîtina te têr nabim ez
Helbest: Mistefa Artûþî
*******
Rabe ji xewê :
____________
Rabe ji xewê çavê raketî
Dilêm þewitî agir pêketî
Þêrîna min çû tu dil vêketî
Lê çibkim îro ji dest min derketî
Þêrîna min bir zalim neyara
Ez mame feqîr mam li ber dîwara
Ez bandikim qêrîn hewara
Kî serhêlîn e kî ji xew þiyar e
Ser min zivistan, ka bihara min
Þêrîna min ket dest neyarê min
Wê li min qut kir ziman zarê min
Li min xopan kir þûn û warê min
Çi dem bê ser min ji biharê dila
Ku bê guhê min dengê bilbila
Ez wê hilgirim ser herdu dila
Ez pê dermankim derd û kula
Helbest: Bêbihar
*******
Hebs û zindan :
____________
Heps û zindan kûr û tarî xewa min nayê
Ji eþq û evîna gulê ketme belayê
Gula min vebû bîn dabû serê çiyayê
Min go gulê were vir, go ez bêwext nayêm
Gula min kesk û sor heyran gula min geþ e
Gula min bi xelkê tal e bi min pir xweþ e
Dunya li ser me ron heyran bextê me reþ e
Dest ji gulê bernadim ku xwîn bimeþe
Gula min rengîn e heyran gul sor û zer e
Hebs û zindan tê ez rizyam gul bê xeber e
Gula min bindest e heyran bi kul û keser e
Dest ji gulê bernadim can bidim ser e
Gula min tu xeyidî min guneh çêkir
Te ji min re çi got û min can û dil kir
Mal û can dabû ser heyran gelek hindik kir
Rêka min gelek dûr bû va iþqê kin kir
Helbest: Bêbihar
*******
Gulîzar :
__________
Gulîzar Gulîzar...
Ezê rûniþtî me li bin darên serê kaniyê
Min dî Gulîzara min av dianî...
Piþta xwe da min, kirî meþek bi giranî
Min ba kirê Gulîzar Gulîzar Gulîzar
Tu bihara emrê min î Gulîzarê
Were were Gulîzarê
Sifet wek heyva biharê
Tu wek kulîlka hinarê
Wer ji min re tu xweþ yarê
Gulîzara’m tu delal î
Tu delal t xweþ heval î
Binêr li min û vî halî
Hêstir ji çavêm tên xwarê
Gulîzaram tu xweþ xatûn
Aþiq bûn wek Leyla û Mecnûn
Hela were dîlber tu rûn
Ji sibê heta êvarê
Min li te nêrî min axîn kiþand
Min axîn kiþand dlêm êþiya
Ez bûm wek dîn û serxweþa
Ez bang dikim þêrîn yarê
Gulîzaram li dibistanê
Çente bi desta li eywanê
Xelk û alem tev dizanê
Weke berfa li ser zinarê
******
Perwîn :
________
Perwîn keça nûgihiþtî
Ew delala xwedê hiþtî
Çaxa serê xwe li min hilda
Cerg û dilê min biriþtî
Çiqas bêjim pir þêrîn e
Keça têra min nalîne
Ji ber bext û peymanê xwe
Du reþmara li min werîne
Du reþmar û herdu kezî
Min go rabe wê go bixwazî
Çaxa berê me ket welat
Hêvî û gazî li pey me bezî
Welatê min sor û þîn e
Tevde buhara rengîn e
Hinga min dî av û kevî
Nûka xweda min mizgîn e
Em vegeriyan ji welat e
Me ne sebr û ne tebat e
Mehra dila em hatin mal
Qehra mezin ma welat e
Helbest: Bêbihar
******
Eyd û erefat :
____________
Gava li me hat eyd û erefat
Roka sibê li me hilat
Ew dil û can ji ter kir xelat
Hew xeyrî van bi destê miv’ hat
Dilê min bû behra bêbinî
Tu bû gemî lê sekinî
Te ez helandime ji binî
Evîna me bû serpêhatî
Kanî ew sozê te û min
Ka ehdê te li ber destê min
Tu bi kud’ bir ew dilê min
Ew ehd û soz kêr min nehat
Gava tu li ber çavê min bû
Cîhan li ber min heyv û ro bû
Gava tu ji ber min dûr dibû
Bê te qet sebra min nehat
Ka hêlîna me ava kir
Xewnê þeva me esas lêkir
Bayê ber tavê xerakir
Ji serê min bir hiþ û mat
******
Kê dinya hejand :
_______________
Kê dinya hejand
Kê dûlab gerand
Ew Barzanî kak
Rabû þûr kiþand
Kurd hatin bi dor
Bê kotek û zor
Rijandin xwîna sor
Barzan lê þikand
Yek ji wa Barzan
Ew bazê pehlewan
Ew Mehdiyê zaman
Bi mêranî heyf hiland
Ne dêwê guhder´z
Ne ristem û gurz
Bê himet û hêz
Barzanî nav stand
De hêvî ma xweda
Himetê bid’ Kurda
Wan mêr û merda
Xwîna xwe rijand
*******
Pir þêrîn e :
____________
Kurdistan pir þêrîn e
Tevde mêrg û kanî ne
Ew buhuþta cîhanê
Buhuþt xeyrî wê nîne
Pênc hezar sal em hebûn
Em tevde azade bûn
Millet tev bindestê me
Yek ji me Selahidîn e
Welato tu pir hêja yî
Tu welatê me Kurda yî
Di cîhan de tu deng dayî
Tu weke find û çira yî
Ka we ke Kurdistanê
Ji xeyrî dîn û îmanê
Ji te re bibim bi qurban
Roja cejna qurbanê
Wan darê xox û rêva
Bimeþe û bixwe bi lêva
Kî heye milletê wa
Ji xeyrî me Kurda pê va
Helbest: Rêncber
******
Aso ey hawar :
_______________
Aso ey hawar agir berbîne
Aso cerg û dil tijî birîn e
Herdu çav herdu çav tijî girîn e
Dest û pê dest û pê bo te girtî ne
Ey hawar e ey hawar e
Bû bû Aso bû zalim bû
Aso kulîlk e di nav berfê de
Aso stran e dilê min lê da
Ev roka wer kê dîtiye cana min
Cana min ma bo çiye
Aso stêra geþ tu car nagihêmê
Aso kuþtî me ji ber vê þermê
Evînî bo çi ya þerm e
Li nik me ya bi tirs û sehm e
******
Þivan :
_________
Dînê lê lê
Þivan pez daxist ji çiyê
Ay dînê lê lê
Birî dora kaniyê
Ay dînê lê lê
Bêrîvan çûn pêþiyê
Ay dînê lê lê
Dotin bizin tev miyê
Ay dînê lê lê
Þivan pez anî zinêr...
Ber kendala rê du gur...
Berxê biçûk me kir nagir
Çêran a li nav gul û giyê
Þivan pez anî welêt
Nav bexçe tev dar û sêv
Van gîska kir kire-kir
Çêra li nav gul û giyê
Pez anî dora bîrê
Sazî kir bi wê bilûrê
Kotan xwe da hemberê
Kerî girt dora miyê
*******
Mixabin :
____________
Mixab bi navê jînê
Sotim derdê evînê
Ma ne bes e þêrînê
Were þêrînê canê
Ji dil derxe vê janê
Bila herkes bizanê
Ma bo çi ye ev evîn
Jana wê ku nebe jîn
Ey dîlbera xemrevîn
Tenê tu yî zîna min
Armanc û evîna min
Wêran neke jîna min
Helbest: Sebrî Botanî
*******
Dil kuþtiyê :
____________
Dil kuþtiyê awirên çavên te
Dil girtiyê reþmûyên çavên wê
Nam þêrîn tam þêrîn dêm þêrîn
Li hember min rabe ser xwe weke roj
Ji ber singê cana min biþkoj
Navzirav rû gulav ser dilav
Yarê ez kuþtim li min nabê êvar
Derman çi ye kes nizane bes yar
Renge rû tarî mû rinde rû
Min dil daye buhayê du sêva
Min can daye buhayê du lêva
Dev li ken, lêv û çen, xweþ beden
Helbest: Cegerxwîn
*******
Keça delal :
____________
Çava kilke, xeml û xêla xwe girêde keça delal
Were dilê min derman bik te derb lêda nego menal
Keçê te baskê min jêkirin bam bê mefer
Ez kor bûme ji dîtna te nakim der
Nayêm nayêm, nayêm dil derman nakim
Ez ne dextor im ku birîndara rakim
Keçê ez mirim te xwe li min kire ferman e dil þewitî
Were bibîn dîtina te ji min re derman e tu nalebitî
Keçê baskê min jêkirin mam bê mefer
Ez kor bûme ji dîtna te nakim der
Xortê hêja menale ruh li te nema
Te çi li min divê serseran va li ber te me
Nayêm nayêm, nayêm dil derman nakim
Ez ne dextor im ku birîndara rakim
*******
Ji min dûr ket :
________________
Tu ji min dûr ket þêrîn
Êþê avêt hinavê min
Wez birîndar tim li ber çavê min
Hat bîra min ew rojên geþ
Min buhurand bi dilkî xweþ
Tim tu bihara dilê min bû
Pir kêfxweþ bûm bi wa çavêd reþ
Min gazî kir dilo rabe
Di nav dila de tim xuya be
Çima tu tim kêfxweþ nabe
Çima gula te geþ nabe
Li min vegerand ez dinalim
Wez brîndarek bêhal im
Ji ax û hesreta dikalim
Ji þêxê re ez evîndar im
Helbest: Beþîr Çeçan
******
Ey felek :
__________
Ey felek bo te dinalim
Bo çi nêrgiz çilmisîn
Ew çima bextê me ho ye
Em bê dost û bêkes in
Qe dihêt ma qe dihêt
Ew roja min û hewe divê
Kanîka arî bizêt û
Jê vexwin çend me bivêt
Agirê sra û vemirî
Çav me lê tê geþ bibî
Ew buhara tehnî kuþtî
Hêvîdar in xweþ bibî
Helbest: Bedir Xan Sindî
******
Her erom :
____________
Her erom erom
Dilim elerzê amoza can
Lembecê ma wa
Mi gerden berzê amoza can
Amoza tû bala berz î
Amoza tu bo min ferz î
Li te digerim
Menzîl bi menzîl amoza can
Min liþwênê dil
Dil li þwînî gul amoza can
Amoza tû bala berz î
Amoza tu bo min ferz î
Aþe bextê min
Reþî benwênê amoza can
Kê dî we buhar
Gul hel werênê amoza can
Amoza tû bala berz î
Amoza tu bo min ferz î
Fermisî dilre
Berdî lê dibarê amoza can
Çûn dilê hinê
Ya bê te xwarê amoza can
Amoza tû bala berz î
Amoza tu bo min ferz î
******
Di zindanê dinalim :
___________________
Di zindanê dinalim ez
Sibê de heta êvarê
Çava vedikim te nabînim
Tu ji min dûrket þêrîn yarê
Evîndarê te bûm dinê
Va îro tu mi dihilîne
Çavrondika dibarîne
Dil bi çav re dinalîne
Tu gul bû min tu bîn dikir
Çiqa gava ez hatim hundir
Tu dûr ket te dilê min bi xwe re bir
Tenha te ez hiþtim þêrînê
Dikim derim ji dinyayê
Ka soza ku te bi mir dayê
Te hewara min his nayê
Gelo tu ji ku diaxînê
Axîna min û te bi tenê
Çare tune jê re li dinê
Ma dost nîne li vê dinê
Cergê me suht vê evînê
Helbest : Mihemed Þêxo
*******
Rewþa civata :
____________
Rewþa civat û cihêla
Gerdena van bejin kêla
Xudena sê pel û pêla
Van sê pela civat kêla
Rûniþte xwar rûs û çîplaq
Þîrê spiye gûzik û paq
Ron û geþbûn dîwar û taq
Fermiskê berfîne pê û loq
Rêk û pêk û miþt û tijî
Berdan ava birc û bijî
Xwe lê zivirand û girnijî
Got ez im dîlbera mijî
Bibîne silava gulya
Hawar bû req-reqa tilya
Civat bi carkê hel hilya
Kes nema go ne azerya
Çihêla destêt xwe hildan
Kura li keça çav wer badan
Bû seyran û çeple lêdan
Hemî rexa bû maç lêdan
******
Kewê :
_________
Kewê xortê ser çiya bûm
Her bilbilê awaza bûm
Dengê cihêlê genca bûm
Min deng dabû çiya û newal
Xort û lawên min heval bûn
Aþiqê dengê zelal bûn
Li ber çêla geþe gul bûn
Rewneq dabû bask û kendal
Ref ref hatin dildarêt me
Li dûv deng û awazêt me
Ji ber hawar û gazinêt me
Dîlan kirin cihêl û kal
Çiya me li ser awaz xwendî
Mêrga me lê dilan re çandî
Cergê lawa pê hejandî
Îro mame bêdeng û lal
Bextê we me ey hevalê
Ey tolazên pîr û kalê
Di wê rojê de em binalin
Da ji bîr nekin neçit ji bal
Helbest: Xelef Zebarî
*******
Þermîn e dil :
_______________
Þermîn e dil dê çawa þevçiraxim tariya
Bo wê bêjim har û gêjim... dil berêjim min viya
Lew þêrînê nazenînê em ketin derdê evînê
Rewþen û þoxa dila xanzada textê evînê
Ew buhara li dêmê rijtî lê belavin lal û gul
Kew bi sohtin lê dixwînin, hêr û janê ev ro dil
Ger me zanî tu çi reng î... da bîna me hêt
Ne torîn û ne perî ne meye me ji dil divêt
Ji meya dilêvan dibarit bi rengekî sor û zelal...
Helbest: Bedirxan Sindî
*****
Xortên me :
____________
Xortên me lê ne bê jimar
Gêwên nehing in nav û dar
Serbestî û azadîkar
Jînê dixwazin bê hedar
Kurd im min azadî divêt
Xwînê dirêjin bo welêt
Þûnê didim xew li me nebê
Heya ji cî rakim neyar
Hew hêvî û gazî bikin
Ger em nebin dost dê çi kin
Derdê bi dest derman nekin
Lê em dimînin bendewar
Hingî me go em westiyan
Heya bi Çînê em gihan
Dengê me çû koma cîhan
Kesik li me nabê þiyar
Ala bi aþtî ya bi zor
Ferz e li me hildanê jor
Yan bêne kuþtin tev li dor
Þerm e ji vê em bêne xwar
Helbest: Ehmedê Þêxo salih
*******
Çavên xwe veke :
_________________
Çavên xwe veke birîndarê min
Mêvanê te me kovandarê min
Bo min biaxêve evîndarê min
Li hêviya te me nêçirvanê min
Þermîn mêvanî belêt di xewnê da
Dê min hêlêve gel rojê helda
Rêka dildara ji nîvþevê pê da
Ne þareza bûm ketme divê þikê da
Çi ra derdê xwe ji min ra nabêjî
Salek duwazde meh tu herî gêj î
Ji dûriyê hatim mêvan im e jî
Hilo biaxêve bû dilê tijî
Þermîn çavêt xwe ez neþêm vekim
Ji vê pirsyarê þermîn dê ji te kim
Ev ser þoyabêt ez dilkî rêkim
Ji kanya çavê te sed pîka fire kim
******
Xem û xeyal :
________________
Xem û xeyalên te ez revandim
Li çol û kilala te ez gihandim
Ji ber sotim, te ez þewandim
Bayê evîna te ez hejandim
Dildarê rûyê di singê te me
Çelengê çakê mêvanê te me
Ji ber fermana te eleste me
Sondê serê te, te ez helandim
Dêrsim û Agirî di taca te bi
Sîpan û Cûdî di burhên te bi
Rewan, Derya Wan çavên te bin
Rondikên çavên te ez pêlandim
Þingal û bêxêr di biskên te bin
Sindî û Gulî guharên te bin
Geliyê Elî jî lêvên te bin
Tûj awirên çavên te ez þewandim
Dîjle û ferat di keziyên te bi
Kerkûk û Hewlêr du singê te bi
Sersing û Þeqlawa di devên te bi
Þêrîn zimanê te ez vejandim
Hemrîn û Metîn di rûkên te bin
Zozik û Þêrîn di guhên te bin
Barzanî bi xwe zimanê te bî
Li dora cîhanê te ez gerandim
Gera cîhan tev hemû ji ber te bî
Pêþmergên dilêr nîþana te bî
Ala kesk û sor li ser singê te bî
Þahî û cejna xwe te ez gerandim
*******
Çipka xunavê :
__________________
Çipka xunavê li ser nêrgizê
Carek dî hatî nav hoz û kuzê
Çavêt reþ hibrin li ser kaxezê
Te navþêrînê yar belengazê
Ta kengî bijîn bê jîn û viyan belengazê
Ta kengî bijîn bê çare û derman
Dema awazê vînê me lêda
Dê bûme kene bê þermî û tawan
Evîna xelkê þadî û huner e
Bo çi evîna me pir þerm û gir e
Dîroka vînê neþîm ji bîr kim
Ji serhatiya ya miþt û pir e
Xin û xiþkokê da bo te bêjim
Ez dê gazinda bo te verêjim
Ez evîndar im xelkê ez nevêm
Ez rastî bêjim yara ez nevêm
Xemê dilê min pir vîn û sax key
Xemê rondika hiþk û zuha key
Dergehê jînê ji bo me vekey
Þahî û govenda ji bo me karkey
******
Sînem :
_________
Lê lê Sînem çiya bilind e ez te nabînim
Erê bêbavê dinê min go mektûbekê biþîne
Cizîra Botan jî bo ez bi xwîn im Sînem
Erê eger tu nexweþ î ez textor im û ez hekîm im
******
Pêþkevin :
__________
Pêþkevin em serfiraz in milletê Kurdî
Yan mirin em dê bibînin, yan jîna Kurdî
Wa milletê Kurdî
Ala rengîn bo te deynim, ger ser bi derd im
Ger nekim vê tu bizane ku ez ne Kurd im
Wa milletê Kurdî
Kurdistan êdî menale lawê te hatin
Xwendevan xwînfiroþê axa welat in
Wa milletê Kurdî
Xwendewan û xwendegeh im bê al û leþker
Dê bijîn paþî bizanin rêçê bibin ser
Wa milletê Kurdî
Mal û dil û can bi carek bo te fîda kim
Xwîna xwey paqij dirêjim bindestî nakim
Wa milletê Kurdî
Helbest: M. Ehmedê Namî
*******
Keçka gundê me :
_________________
Ez keç im keça gundan im
Kulîlka serê lawan im
Rîhana rêz û çeman im
Lawiko ez bêrîvan im
Delalê tu xwînþêrîn î
Dil req î lêv hingivîn î
Mij xorta gava min dibînî
Bêriyê ez evîndar im
Lawiko evînî þerm e
Geleka bi tirs û sehm e
Evînî guneh e li dev me
Lawiko ez bêrîvan im
Delalê bêjin rihanê
Kulilka heyva gulanê
Rêzana xweþiya jîyanê
Delalê ez evîndar im
Lawiko were mala me
Min bixwaze û sehke kilame
Gustilkê bike tilîya min
Lawiko ez bêrîvan im
Delalê bêje bavê xwe
Min bide û dewlet serê xwe
Qayil ke delalê dilê xwe
Bêrîyê ez evîndar im
Helbest: Ebdulezîz Sefer
******
Min bihîstî :
____________
Min bihîstî tu nexweþ e dilo
Çibkim bextê min tim reþ e dilo
Dilê min herdem dikule dilo
Carekî nebûye geþ e
Delala min tu pir têþî dilo
Derdê xwe ji kesîr’ nabêjî dilo
Bendî te mam ez heliyam dilo
Tu kulê xwe ji min re bêjî
Nayêm ba we li min negrî dilo
Çima wilo tu bêsebr î dilo
Evîna te ez helandim dilo
Ma sozê te heya kengî
Hêstir ji çavê min tên xwarê dilo
Weke xunava biharê dilo
Alem tevde dikevin xewê dilo
Çavê min ji bo te þiyar in
Helbest: Kemal Þanbaz
******
Axîna min tim ji dil tê :
___________________
Axîna min tim ji dil tê tim ji dil
Lê min xist merez û kul, xem û kul
Hiner birin ji dest û mil, ji dest û mil
Hisret kirin ji dîtina gul, ji dîtina gul
Þev û rojêm dirêj kirin, dirêj kirin
Çav ji xewa bêpar kirin, bêpar kirin
Kul û xema bi hevre kirin, bi hevre kirin
Ta di dilde xwe bi cî kirin, xwe bi cî kirin
Çav û dilêm bûne gunehkar
Her civandin ta kirine bar
Ev derdê pir nayêne jimar
Xwe berdan ser dil wek kurmê dar
Helbest: Hilal Botanî
*******
êmê :
________
Ay lê êmê, nazikê, nazdarê, sermezinê
Aqilkêmê beybûna welatê Diyarbekir
Hênikahiya welatêm Mûþê sozdara min î
Vî zemanî rabe êmê
Ay lê êmê bêbavê min go ez bi Yarimtepa þewitî diketim
Minê dî li kutê biya lê mi dî sê zeryê
Mala kalo hat û dimeþiyan
Lê meþa van keçika
Nebû meþa hakima, qeymeqama, yuzbaþiya êmê
Erê dengê van bêbavan
Nebû dengê naqosa, mifrediya
Lê bêna van keçika
Nebû bêhna misk û emberê þûþa kolonya
Bi ser kambaxê gundê me de furiya
Hevalno hogirno le min go bejna êma Hemo
Takrihana devê çemê wezê xeþîm im zaro me nema
Zanim ji kîjan alî de bêmê êma ma
*******
Axîna min :
____________
Xwedê çawa gul we re çêkir
Nexþek nema li wê bejnê kir
Wextê çav dî gul bi xemê kir
Herdiwa di dil de hêlîn çêkir
Axîna min tim ji dil tê tim ji dil
Lê min xist merez û kul, xem û kul
Hiner birin ji dest û mil, ji dest û mil
Hisret kirin ji dîtina gul, ji dîtina gul
Helbest: Hilal Botanî
******
Berdilê min :
____________
Berdilê min pir þêrîn e
Wek kulîlka bi hilm û bîn e
Dilê min bo wê bi evîn e
Bê te min gazî û qîrîn e
Derdê te weke Xabûr e
Bêbinî û kûr û dûr e
Pêlin gir in ê din hûr in
Limin xistin birîn dûr in
Çi Xabûrek bê devî
Wek geliyê dudevî
Tu ji mir bûye derd û keder
Tu car ji bala min nayê der
Wej’ evîna te nakim der
Tu ji mir’ bûye kul û keser
Hela were þêrînê
Derman bike vê birînê
Piþtî herdu çavê belek
Min heznekir hîna kesek
Belkî vegerî li me felek
Herdu dila dîsa bi yek
Miradê me bi cî werê
Eþa dila pê derê
Kengî li mew bê dem û dewran
Vegerê li me rojê ciwan
Bê me cejna herdu filan
Bê me bîna gul û baxan
Miradê me bi cî werê
Eþa dila pê derê
Muzîk : Mihemed Þêxo
******
Mihemedo ronî :
________________
Mihemedo ronî min go, minê çi ji te re got û tu xeyidî
Lê ava gola li min û Mihemedê min cemidî
Giyakê çola li min û Mihemedê min seridî
Lê heke yê neqeba herdu dilê þêrîn xera bike
Lê eger qîz bê tu car nezewicî
Erê eger jin bê tu car newelidî
Lê eger xort bê bi ciwanîka xwe þa nebî
*******
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weþana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weþandin:: 2004-08-02 (9247 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |
Ev malper, herî bash, bi Avant Browser, tê xuyakirin...
Download !!! 
